ابوالفضل رجبی؛ شجاع احمدوند
دوره 23، شماره 89 ، فروردین 1401، ، صفحه 55-77
چکیده
فارسی در جایگاه زبان ملی نقش برجسته‌ای در پیوند گذشته، حال و آینده‌ی ایرانیان دارد و این امر گواه نقشی تاریخی و سیاسی برای این زبان است؛ اما زبان فارسی امروزه با مشکلات و چالش‌هایی روبه‌رو است که اگر ...
بیشتر
فارسی در جایگاه زبان ملی نقش برجسته‌ای در پیوند گذشته، حال و آینده‌ی ایرانیان دارد و این امر گواه نقشی تاریخی و سیاسی برای این زبان است؛ اما زبان فارسی امروزه با مشکلات و چالش‌هایی روبه‌رو است که اگر به‌درستی شناسایی و چاره‌جویی نشوند، سبب خدشه‌دار شدن هویت ملی و ضربه به تداوم سنت ملی ایرانیان خواهد شد. ازاین‌رو است که مسئله‌ی حفظ و گسترش زبان فارسی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های هویت ملی در شماری از مهم‌ترین اسناد بالادستی ازجمله قانون اساسی، سند چشم‌انداز، قانون‌های برنامه توسعه، سند جامع علمی کشور و... موردتوجه قرارگرفته و سیاست‌هایی برای نیل به آن تدارک دیده شده است؛ اما با وجود طراحی و تدوین سیاست‌های چندی در این زمینه، اجرای این سیاست‌ها در رسیدن به اهداف خود با کاستی‌هایی مواجه و در کسب نتایج رضایت‌بخش ناتوان بوده‌اند. بدین‌سان هدف این مقاله از طریق این پرسش که رویکرد و نحوه‌ی اجرای خط‌مشی‌های مرتبط با زبان فارسی چه تأثیری بر عدم کسب نتایج رضایت‌بخش و ناکامی سیاست‌های زبانی داشته است، نشان دادن عوامل ناکامی اجرای این سیاست‌ها مبتنی بر تجربیات برنامه پنجم توسعه است. روش مورداستفاده در این مقاله که داده‌های آن از منابع اسنادی و کتابخانه‌ای جمع‌آوری گردیده است، روش تحلیل مضمون است. نتیجه نهایی این پژوهش این است که مسائل و مشکلات پیش‌روی زبان فارسی از جنس مسائل بدخیم هستند، همچنین شیوه‌ی اجرای سیاست‌های مربوط به زبان فارسی بر رویکردی دستوری استوار بوده‌اند که همین امر منجر به ناکامی سیاست‌گذاری زبان ملی در نیل به اهداف خود گردیده است.
